Yazıcı Paylaşımı
Bilindiği gibi, ağın kullanım amaçlarından biri de yazıcı gibi mevcut aygıtların paylaştırılarak birden fazla kullanıcının hizmetine sunulmasıdır. Bu şekilde maliyeti yüksek aygıtlardan her istemciye bir tane temin etmek yerine, bir aygıtın birden fazla istemciye kullandırılmasıyla maliyeti düşürmüş, verimliliği artırmış oluruz.
Günümüz piyasasında çok çeşitli yazıcı tipleri bulunmakta ve bu yazıcıların baskı hızına, kalitesine, kapasitesine, baskı tipine vb. özelliklere göre maliyeti değişmektedir. Düşük özelliklerdeki ucuz bir yazıcı belki ev kullanıcılarının işlerini görmekte yeterli olabilir ama büyük bir şirkette daha yüksek özelliklere sahip yazıcılara ihtiyaç duyulur. Örneğin; bir şirketin muhasebe bölümünde 20 bilgisayarı olan her bilgisayara yüksek kapasiteli, yüksek hızlı ve renkli bir yazıcı temin etmek çok büyük bir maliyet gerektirir. Bunun yerine; istenilen özellikteki bir yazıcıyı paylaştırarak 20 kişinin yazıcı ihtiyacını bir yazıcı ile karşılamış oluruz. - Yazıcılarla ilgili genel kavramlar:
- Ağ yazıcısı: Yazıcının kendisinde mevcut olan bir ağ kartı ile yerel ağa bağlanabilen ve ağdaki kullanıcıların hizmetine sunulmuş yazıcılardır. Bu yazıcıları kullanabilmek için her istemci ayrı olarak ağ yazıcısına ait sürücüyü yüklemesi gerekir.
- Paylaştırılmış yazıcı: Birden fazla kullanıcının, yazdırma işlemini, yerel yazıcı bağlanmış bir bilgisayar üzerinden gerçekleştiren yazıcıya paylaştırılmış yazıcı denir. Bir bilgisayara eklenen paylaştırılmış bir yazıcı için tekrardan bir sürücü yüklemeye gerek yoktur çünkü bağlı olduğu bilgisayardaki sürücüyü kullanır.
- Yazdırma sunucusu: Yerel yazıcı veya ağ yazıcısı bağlanmış ve bu yazıcıları diğer kullanıcıların hizmetine sunmak için paylaştırılmış bir bilgisayarda, yazdırma hizmetlerini yöneten, işletim sistemi kurulu bir bilgisayardır.
- Yerel yazıcı: Kullanıcı bilgisayarının fiziksel portlarına başlanmış ve o kullanıcının hizmetine sunulmuş yazıcılardır. Bu yazıcılar paylaştırılmadığı takdirde yalnızca bağlı olduğu bilgisayar kullanıcısı tarafından kullanılır, ayrıca yazıcıyı kullanmadan önce sürücüsünün yüklemesi gerekir.
Sisteme Yerel Yazıcı Eklemek
Sunucu işletim sisteminde bir yazdırma sunucusu veya paylaştırılmış yazıcı oluşturabilmek için ilk yapılması gereken bilgisayara yerel bir yazıcı bağlayıp onu sisteme tanıtmaktır. Yazıcı bilgisayarın fiziksel portuna bağlandıktan sonra Resim 1.1’de olduğu gibi,
Resim 1.1:Yazıcı ekleme sihirbazını başlatmak
Start => Printers and Faxes => Add Printer (Başlat =>Yazıcı ve Fakslar =>Yazıcı Ekle) seçeneğini tıkladığımızda Resim 1.2’deki yazıcı ekleme sihirbazını başlatmış oluruz.
Resim 1.2: Yazıcı ekleme sihirbazı karşılama sayfası
Yazıcı ekleme sihirbazından ileri tıkladığımızda karşımıza Resim 1.3’te görülen ekleyeceğimiz yazıcının tipini (yerel veya ağ yazıcısı) seçmemize olanak sağlayan sayfası gelir. “Local Printer attached to this computer”(bu bilgisayara bağlı yerel yazıcı) seçeneği bilgisayara yerel yazıcı yüklemek için kullanılır. “Automatically detect and install my plug an play printer” (tak ve kullan yazıcısını otomatik algıla ve yükle ) seçeneği tak kullan USB yazıcıları otomatik olarak algılayıp sürücüsünü yüklemek için kullanılır. “A network printer, or a printer attached to another computer” ( ağ yazıcısı veya başka bilgisayara bağlı yazıcı) seçeneği ise bilgisayara ağ yazıcısı ya da ağda paylaştırılmış bir yazıcı eklemek için kullanılır.
Resim 1.3: Yerel veya ağ yazıcısı seçimi
Bizim amacımız sisteme yerel yazıcı eklemek olduğu için ilk seçeneği seçip ileriyi tıkladığımızda Resim 1.4’te görülen yazıcının bağlandığı portu seçmemizi isteyen bir sayfa karşımıza gelir. Burada “Use Following Port” (şu bağlantı noktasını kullan) seçeneğinde Resim 1.5’te görüntülenen listede olduğu gibi o anda mevcut standart portları seçmemize olanak tanır. Yazıcıyı bağladığımız port türü bu listede yoksa yeni bir port adı oluşturmak için Resim 1.6’da verilen “Create a new port” (Yeni bağlantı noktası oluştur) seçeneğini tıklayıp, listeden “Local port” seçtiğimizde bizden yeni bir bağlantı noktası ismi girmemizi isteyecektir. Böylelikle USB, IR, Wireless gibi değişik tipte portlara bağlanan yazıcıları sisteme eklemiş oluruz.
Resim 1.4: Yazıcı bağlantı noktası seçimi
Resim 1.5: Yazıcı bağlantı noktası seçim listesi
Resim 1.6: Yazıcı yeni bağlantı noktası oluşturma listesi
Yazıcı bağlantısını yaptığımız portu seçtikten sonra ileriyi tıkladığımızda Resim
1.7’de görülen “Install Printer Software” (Yazıcı Yazılımı Yükle) sayfası karşımıza gelir.
Yazıcı sürücüsünü yüklerken eğer sürücü işletim sisteminde tanımlı ise sadece yazıcı adınıve modelini seçerek yükleyebiliriz, eğer tanımlı değil ise “Have Disk” (Disketi Var)
seçeneğiyle Resim 1.8’de görüldüğü gibi sürücünün bulunduğu yolu belirterek
yükleyebiliriz.
Resim 1.7: Yazıcı sürücüsü yükleme sayfası
Yazdırma Özellikleri
Bir belge yazdırılırken kâğıt boyutu, baskı kalitesi, sayfa yerleşimi gibi yazdırma özellikleri ayarlarının da yapılması gerekmektedir. Bu ayarlamalar her yazıcıya özgü olduğu gibi farklı firmaların yazıcıları için de ek özellikler bulunmaktadır. İstediğimiz yazıcının yazdırma özelliklerini ayarlamak için Start => Printers and Faxes (Başlat =>Yazıcı ve Fakslar ) tıklayarak yazıcıları görüntüleyip ilgili yazıcıya Resim 2.4’te olduğu gibi sağ tıklayarak “Printing Preferences” (Yazdırma Tercihleri) seçtiğimizde Resim 2.5’teki Yazdırma Tercihleri Penceresini açmış oluruz. Ayrıca Resim 2.4’te “Pause Printer” (Yazıcıyı Duraklat) seçeneği yazıcının o anki yazdırma işlemini durdurmak için “Use Printer Offline” (Yazıcıyı Çevrimdışı Kullan ) ise yazıcıyı pasif yapmak için kullanılır.
Resim 2.5: Yazdırma tercihleri yerleşim sekmesi
Resim 2.5’teki yazdırma tercihleri penceresinde ilk sekme olan Layout (Yerleşim) sekmesi, belgenin kâğıt üzerindeki yerleşimi ile ilgili ayarları içerir.
- Orientation (Yön): Sayfanın yönünün yatay veya dikey olduğunu belirlemek için kullanır. Portrait (Dikey ), Landspace (Yatay) olmak üzere iki tür belge yönü vardır.
- Page Order (Sayfa Sırası): Birden fazla sayfası olan belgenin çıktısını alırken sayfa numarasına göre belge sırasını ayarlamak için kullanılır. Front to Back (Baştan sona doğru) seçeneği (1.2.3.4.5) sırasıyla, Back to Front (Sondan başa doğru) seçeneği (5.4.3.2.1) sırasıyla çıktı almak için kullanılır.
- Pages Per Sheet (Yaprak/Sayfa): Bir çıktı sayfasında kaç adet yazdırılacak belge sayfası yer alacağını belirtir. Resim 2.5’te ikinin katları şeklinde seçenekleri vardır.
Resim 2.6: Yerleşim sekmesi yatay yerleşim
Yazdırma tercihlerindeki diğer bir özellik sekmesi de “Paper/Qualty” (Kağıt/Kalite)
dir. Resim 2.8’deki Kağıt/Kalite sekmesinde yazdırma işleminde kullanılacak kâğıdın
seçimi, baskı kalitesinin ayarları ve yazıcının renkli/siyah–beyaz çıktı seçimi gibi ayarlar
yapılmaktadır. Resim 2.9 de baskı yapılacak kâğıt çeşitleri görülmektedir. Best (en iyi),
Normal, Draft (taslak), Custom (özel) gibi baskı ayarları vardır.
Resim 2.8: Yazdırma tercihleri Kâğıt/Kalite sekmesi
Resim 2.9: Kâğıt/Kalite sekmesi ortam seçenekleri
Yazıcının Zamanlanması
Bir yazıcının belirli bir zaman diliminde örneğin mesai saatleri içerisinde çalıştırılması isteniyorsa yazıcı zamanlanmasını etkinleştirmek yeterli olacaktır. Yazıcı zamanlanması etkinleştirmek için Start => Printers and Faxes (Başlat =>Yazıcı ve Fakslar ) tıklayarak yazıcıları görüntüleyip ilgili yazıcıya sağ tıklayarak Properties (Özellikleri) seçtiğimizde Resim 2.14’deki pencereyi açmış oluruz. “Advanced” (Gelişmiş) sekmesinden “Available From - To” (kullanma aralığı ilk - son) seçeneğine tıklamamız gerekir. Kullanma aralığı saatlerini ilk ve son aralığına yazdığımızda yazıcımız bu saatler arasında aktif olacaktır. Yazıcı zamanlanmasını iptal etmek için “Always Available” (Her zaman kullanabil) seçeneğini tıklamamız gerekir.
Resim 2.14: Yazıcının zamanlanması
Belgenin Zamanlanması
Bir belgenin belirli bir zaman diliminde örneğin mesainin yoğun olmadığı saatlerde çalıştırılması isteniyorsa belge zamanlanmasını etkinleştirmek yeterli olacaktır. Belge zamanlanmasını etkinleştirmek için yazdırılacak belgeyi gönderdiğimiz yazıcıya çift tıklayıp yazdırılacak belgelerin durumunu görüntülememiz gerekir. Resim 2.15’deki yazdırılacak belgelerden birini seçip, sağ tıklayıp özellikleri seçtiğimizde Resim 2.16’daki belge özellikleri penceresini açmış oluruz. Resim 2.16’daki pencerede “Schedule” (Zamanlama) kısmında “Only From - To” (Başlangıç aralığı ilk - son) seçeneğini tıklamamız gerekir. Yazdırma aralığı saatlerini, ilk ve son aralığına yazdığımızda belgenin yazdırılması bu saatler arasında gerçekleşecektir. Belge zamanlanmasını iptal etmek için “No time restriction” (Zaman kısıtlaması yok) seçeneğini tıklamamız gerekir.
Yazıcı Havuzu
Yazıcı havuzu; birden fazla yazıcının tek bir yazdırma kuyruğuyla yönetildiği bir yapıdır. Yazıcı havuzunu oluşturabilmek için aynı marka ve model yazıcılara ihtiyaç duyulmaktadır. Temelde yazıcıların aynı bilgisayara bağlantı noktaları farklı olduğu hâlde Resim 2.17’de görüldüğü gibi aynı sürücüyü kullanır.
Resim 2.17: Yazıcı Havuzu
Yazıcı havuzunun faydaları:
- Bir tek yazdırma kuyruğu ile birden fazla yazıcıyı yönetmek,
- Yazıcıların yazdırma kapasitesini artırmak,
- Bir yazıcı onarılırken yazdırma işlemlerini aksatmamak,
- Yazıcı yönetiminin verimliliğini artırmaktır.
